Cơ hội học tập – việc làm – đầu tư và định cư tại Canada trong giai đoạn 2020-2021

Cơ hội định cư Canada luôn là một vấn đề nóng mà rất nhiều người nước ngoài nói chung và người Việt Nam nói riêng tìm kiếm. Nắm bắt được điều này, chính phủ Canada mở rộng cửa không chỉ cho người nước ngoài mà còn cả các thành viên gia đình đến học tập, làm việc, đầu tư và định cư tại đây.

• Tổng hợp danh sách các trường tại Canada
• Du học Canada tại bang Quebec

Đối mặt với sự già hóa dân số và thiếu hụt trầm trọng về lực lượng lao động, Bộ trưởng Bộ di trú, tị nạn và quốc tịch Canada, ngại Ahmed Hussen, khẳng định rằng trong vòng 20 năm tới sự tăng trưởng dân số của Canada sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào số lượng người nhập cư, bên cạnh đó, số lượng lao động có tay nghề từ nguồn này sẽ giúp cho Canada đảm bảo được các mục tiêu phát triển kinh tế và xã hội trong tương lai. Chính vì vậy Canada dự kiến sẽ đón nhận khoảng 1 triệu người nhập cư, bao gồm các lao động có tay nghề và các thành viên trong gia đình họ tới Canada để học tập, làm việc, đầu tư và định cư trong giai đoạn 2018-2020. Chính vì vậy, cơ quan quản lý nhập cư Canada (IRCC) đã đưa ra quyết định tập trung thúc đẩy hỗ trợ các doanh nghiệp, tổ chức lao động của Canada trong giai đoạn này để tiếp cận nguồn nhân lực đủ tiêu chuẩn từ bên ngoài thông qua các chương trình chính sách dành riêng cho người lao động nước ngoài và thậm chí cả gia đình họ có thể đến Canada làm việc toàn thời gian và con được học miễn phí ở các trường công lập.

Một số các đặc điểm nội bật và hấp dẫn mà chính phủ Canada giành tặng cho người lao động nước ngoài:

1. Người lao động, du học sinh, nhà đầu tư từ hầu hết ngành nghề, trình độ đều có cơ hội sang Canada làm việc, du học, đầu tư và định cư. Tiêu chuẩn làm việc, học tập, đầu tư, định cư với từng ngành nghề, đối tượng cụ thể được áp dụng theo tiêu chuẩn Canada.
2. Thời gian làm việc không giới hạn đối với lao động tạm thời, tức là những người làm việc tại Canada mà chưa định cư. Hết hạn giấy phép làm việc có thể gia hạn theo quy định, không bị hạn chế tổng thời gian tối đa có thể làm việc tại Canada như trước năm 2017.
3. Vợ/chồng có thể tới Canada làm việc toàn thời gian. Thủ tục xin giấy phép làm việc của vợ/chồng người lao động phụ thuộc vào công việc hoặc khoá học của người đang làm việc hay du học tại Canada.
4. Con học lớp 12 trở xuống sẽ được học miễn phí tại các trường công của tỉnh bang mà bố hoặc mẹ đang làm việc hoặc du học. Tại Canada, hệ thống giáo dục của 13 tỉnh bang là độc lập, theo đó chính sách và thủ tục cụ thể về việc miễn học phí cho con của người lao động hay du học sinh phụ thuộc vào từng tỉnh bang.
5. Người lao động hoặc du học sinh có kinh nghiệm làm việc hoặc học tập tại Canada có nhiều chính sách ưu tiên trong quá trình xin định cư. Theo đó, trong một số trường hợp, thay bằng việc xin định cư từ Việt Nam, người đứng đơn chính và các thành viên trong gia đình của họ có thể tới Canada để làm việc hoặc du học trước rồi sau đó xin định cư để ở lại Canada lâu dài.

Với rất nhiều chính sách hấp dẫn như vậy cho người lao động nước ngoài và các thành viên trong gia đình, giai đoạn năm 2018-2020 được xem là giai đoạn bùng nổ về cơ hội làm việc, học tập, đầu tư và định cư tại Canada.

Sau đây là một số lộ trình phù hợp với người lao động, du học sinh Việt Nam và các thành viên trong gia đình. Thông tin được sắp xếp theo thứ tự tăng dần về yêu cầu trình độ, kỹ năng và đồng thời cũng là thứ tự ưu tiên tăng dần của chính phủ Canada về việc khuyến khích định cư.

1. Lao động nông nghiệp

Người lao động Việt Nam có thể tham gia làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp tại các trang trại, vườn ươm ở Canada để thực hiện các công việc như trồng cấy, thu hoạch, xử lý nông sản hoặc chăn nuôi gia súc, gia cầm,… Các chương trình này không yêu cầu bằng cấp hay trình độ tiếng Anh của người lao động.

Trước đây, người lao động chỉ được phép làm việc tối đa 04 năm trong lĩnh vực nông nghiệp tại Canada, bao gồm cả thời gian gia hạn làm việc. Từ ngày 13.12.2016, Canada đã bãi bỏ quy định hạn chế thời gian làm việc tối đa 04 năm đối với nhóm ngành nghề này. Theo đó, người lao động nước ngoài có thể ở lại Canada để làm việc trong thời gian không hạn chế và đáp ứng các điều kiện về gia hạn giấy phép làm việc theo hướng dẫn của chính phủ.

Vợ/chồng của người lao động người nước ngoài làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp có thể nộp hồ sơ xin giấy phép lao động để làm việc tại Canada. Con học từ lớp 12 trở xuống sẽ được theo học miễn phí tại các trường công ở một số tỉnh bang của Canada như Ontario, British Columbia,… Đặc biệt, người lao động nước ngoài trong lĩnh vực nông nghiệp có thể xin định cư tại Canada theo các chương trình bảo lãnh của một số tỉnh bang, hoặc có thể nỗ lực chuyển lên các nhóm ngành nghề có yêu cầu kỹ năng cao hơn để xin định cư, hoặc chuyển sang các chương trình định cư phù hợp khác như đầu tư hay bảo lãnh gia đình.

2. Lao động giúp việc, chăm sóc gia đình

Nếu có IELTS tối thiểu 5.0, kinh nghiệm về giúp việc gia đình, chăm sóc trẻ em, chăm sóc người cao tuổi, chăm sóc người bệnh, y tá, điều dưỡng, hộ lý,… và các chứng chỉ liên quan, lao động Việt Nam có thể làm việc trong 05 nhóm ngành nghề dưới đây:

– NOC 4411: Chăm sóc trẻ em – Home child care providers
– NOC 4412: Giúp việc trong gia đình – Home support workers and related occupations
– NOC 3413: Trợ lý điều dưỡng, hộ lý – Nurse aides, Orderlies and patient service associates
– NOC 3233: Điều dưỡng – Licensed practical nurses
– NOC 3012: Y tá và y tá chuyên khoa tâm thần – Registered nurses and Registered psychiatric nurses

Theo quy định của mỗi tỉnh bang và vùng lãnh thổ tại Canada, người lao động nước ngoài được đảm bảo những quyền lợi cơ bản như: nhận lương bằng hoặc cao hơn mức lương tối thiểu, nghỉ lễ được trả lương và bồi dưỡng làm thêm giờ, mỗi tuần được nghỉ một ngày và được hỗ trợ để sắp xếp chỗ ở tại Canada,…

Vợ/chồng của người lao động làm giúp việc, chăm sóc gia đình có thể nộp hồ sơ xin giấy phép lao động để làm việc tại Canada, con cái họ được miễn giấy phép học tập tại Canada và được theo học miễn phí trong các trường công lập ở một số tỉnh bang tại đây. Một số trường hợp, người lao động làm giúp việc/chăm sóc gia đình không bắt buộc phải ở trong gia đình mình làm việc mà có thể ở ngoài cùng với vợ/chồng, con của họ.

Đặc biệt, sau 02 năm làm giúp việc, chăm sóc gia đình tại Canada, người lao động Việt Nam có thể đủ điều kiện để xin định cư cho mình và gia đình với đúng ngành nghề này.

3. Lao động tay nghề

Nếu lựa chọn đến Canada làm việc, vợ/chồng của người lao động tay nghề được xin giấy phép lao động mở (Open work permit) để làm việc toàn thời gian tại Canada cho bất kỳ đơn vị tuyển dụng nào, với bất kỳ công việc nào với thời hạn tương đương thời gian làm việc của người lao động đó. Tại một số tỉnh bang, con của người lao động được học tập trong trường công lập hoàn toàn miễn phí.

Để tham gia các chương trình làm việc tại Canada dành cho lao động tay nghề, người lao động cần đáp ứng các yêu cầu tối thiểu gồm:
– Có kinh nghiệm làm việc trong 348 nhóm nghề thuộc NOC 0, A, B trên tổng số 500 nhóm nghề hiện tại của Canada. Danh sách chi tiết có thể xem tại link. 
– Có bằng cấp từ cao đẳng trở lên hoặc các chứng chỉ nghề tương đương
– Trình độ tiếng Anh IELTS từ 5.0 trở lên

Là lao động tay nghề, người lao động Việt Nam có thể lựa chọn đến Canada làm việc trước rồi xin định cư hoặc có thể xin định cư Canada từ Việt Nam, sau đó cả gia đình tới Canada làm việc, học tập và sinh sống lâu dài.

Thông tin về các chương trình định cư Canada diện tay nghề 2018 gồm:

– Người lao động Việt Nam có kinh nghiệm làm việc phù hợp với một trong các ngành nghề dưới đây có thể xin định cư theo chương trình lao động tay nghề liên bang (Federal Skilled Trades):
+ Bếp trưởng và đầu bếp (Chefs and Cooks);
+ Thợ làm bánh và người bán thực phẩm tươi sống (Bakers and Butchers);
+ Nhóm ngành về công nghiệp, điện và xây dựng (Industrial, Electrical and Construction Trades);
+ Nghiệp vụ bảo dưỡng và vận hành thiết bị (Maintenance and Equipment Operation Trades,);
+ Các công việc kỹ thuật và giám sát tài nguyên thiên nhiên, nông nghiệp và các sản phẩm liên quan (Supervisors and Technical Jobs in Natural Resources, Agriculture and Related Production);
+ Giám sát công trình, sản xuất và chế biến; thao tác điều khiển trung tâm (Processing, Manufacturing and Utilities Supervisors and Central Control Operators)
– Người lao động có kinh nghiệm làm việc các ngành nghề khác có trong danh sách 348 nhóm thuộc NOC 0, A, B đã nêu ở trên có thể xin định cư Canada theo chương trình lao động trình độ cao liên bang (Federal Skilled Worker Program) hoặc theo các chương trình đề cử tỉnh bang (Provincial Nominee Programs)
– Người lao động, du học sinh Việt Nam đã có kinh nghiệm làm việc tại Canada phù hợp xin định cư Canada với chương trình kinh nghiệm Canada (Canadian Experience Class Program)
– Ngoài ra, một số tỉnh bang và vùng lãnh thổ tại Canada cho phép người lao động nước ngoài thuộc các ngành nghề có yêu cầu thấp hơn về kỹ năng, trình độ học vấn và ngoại ngữ như chế biến thủy hải sản, phụ bếp, lau dọn,… được làm việc, sinh sống lâu dài và đóng góp cho nền kinh tế của tỉnh bang đó. Trong trường hợp này, người nước ngoài và vợ/chồng họ có thể xin giấy phép lao động mở để làm toàn thời gian cho bất kỳ đơn vị tuyển dụng nào tại tỉnh bang đó, đồng thời con cái họ cũng có điều kiện tham gia học tập tại các trường công lập hoàn toàn miễn phí.

– Lưu ý: Người lao động Việt Nam làm việc theo một trong 11 ngành nghề dưới đây được tham gia chương trình lao động tài năng (Global Talent Stream) để xét duyệt visa/cấp giấy phép lao động tại Canada cho bản thân và gia đình trong 14 ngày.

+ NOC 0213: Quản lý hệ thống thông tin và máy tính – Computer and Information System Managers
+ NOC 2147: Kỹ sư máy tính (ngoại trừ người thiết kế và kỹ sư phần mềm) – Computer Engineers (except Solfware Engineers and Designers)
+ NOC 2171: Tư vấn và phân tích hệ thống thông tin – Information Systems Analysts and Consultants
+ NOC 2172: Quản trị viên dữ liệu và người phân tích cơ sở dữ liệu – Database Analysts and Data Administrators
+ NOC 2173: Người thiết kế và kỹ sư phần mềm – Solfware Engineers and Designers
+ NOC 2174: Lập trình viên và nhà phát triển truyền thông tương tác – Infomation Programmers and Interactive Media Developers
+ NOC 2175: Nhà phát triển và thiết kế trang web – Website Designers and Developers
+ NOC 2241: Kỹ thuật viên và kỹ sư công nghệ-điện tử – Electrical and Electronics Engineering Technologists and Technicians
+ NOC 2283: Kỹ thuật viên kiểm tra hệ thống thông tin – Infomation Systems Testing Technicians
+ NOC 5131: Nhà sản xuất, giám đốc sáng tạo, nghệ thuật, kỹ thuật và quản lý dự án – Hiệu ứng hình ảnh và video game – Producer, Technical, Creative and Artistic Director and Project Manager – Visual Effects and Video Game
+ NOC 5241: Thiết kế truyền thông đa phương tiện – Digital Media Designers

Trường hợp không thuộc danh sách trên đây, nếu người lao động có tài năng độc đáo và chuyên biệt về ngành, hoặc những người lao động có kỹ năng, tay nghề cao cũng có thể tham gia chương trình lao động tài năng thông qua sự giới thiệu của một tổ chức được chỉ định của chính phủ Canada.

4. Du học sinh Việt Nam tại Canada

Chính phủ Canada quy định du học sinh theo học chương trình toàn thời gian tại một trường sau trung học của Canada có thể đưa cả gia đình sang sinh sống, học tập và làm việc tại Canada, cụ thể là:

– Vợ/chồng của du học sinh đó được xin giấy phép lao động mở để làm toàn thời gian với bất kỳ công việc gì cho bất kỳ chủ lao động nào tại Canada. Theo đó, thời hạn giấy phép lao động mở của vợ/chồng du học sinh tương đương với thời hạn giấy phép học tập của du học sinh đó.
– Con học lớp 12 trở xuống của họ được học tập miễn phí trong hệ thống các trường công lập tại một số tỉnh bang của Canada.

Trong quá trình học tại đây, du học sinh được phép làm thêm trong khuôn viên trường không giới hạn thời gian; hoặc làm thêm ngoài khuôn viên trường (tối đa 20h/tuần và toàn thời gian trong các kỳ nghỉ). Đặc biệt, du học sinh sau khi tốt nghiệp được ở lại làm việc lên tới 03 năm và có thể xin định cư tại Canada cho cả gia đình với kinh nghiệm làm việc Canada trong 03 năm đó.

(St)